PHCN SAU THAY KHỚP GỐI

– Phẫu thuật thay khớp gối hiện nay được thực hiện rộng rãi, phổ biến. Chỉ định thay khớp gối thường áp dụng cho các trường hợp thoái hóa khớp nặng (độ IV) hoặc sau các chấn thương nặng ảnh hưởng đến cấu chúc và chức năng khớp gối.

– Khớp gối là khớp rất quan trọng trong quá trình vận động di chuyển của cơ thể. Không giống như khớp hông, khớp gối kém linh hoạt hơn và dễ bị chấn thương do nằm ở vị trí trung tâm giữa hai đòn bẩy dài nhất trong cơ thể, khiến khớp gối dễ bị căng, chấn thương dây chằng, sụn chêm và gãy…

– Sau khi phẫu thuật thay khớp gối, chúng tôi sẽ có một kế hoạch phục hồi chức năng toàn diện, giúp thúc đẩy nhanh tiến trình hồi phục của người bệnh; Kiểm soát phù nề, giảm đau; Tăng cường tầm vận động khớp; Tăng cường sức mạnh, sức dẻo dai của cơ; Tập di chuyển với dụng cụ trợ giúp, giúp người bệnh láy lại chức năng tối đa có thể của khớp gối thay.

– Dựa trên tình trạng thể chất cụ thể của từng bệnh nhân, bác sĩ chuyên khoa của chúng tôi sẽ đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp.

– Đội ngũ bác sỹ, kỹ thuật viên nhiều kinh nghiệm, trang thiết bị vật lý trị liệu hiện đại, các bài tập phù hợp sẽ giúp người bệnh phục hồi nhanh nhất, tốt nhất và hiệu quả tối đa nhất…

Các bài tập của chương trình phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối sẽ được chia theo từng giai đoạn:

– Mục đích: Kiểm soát phù nề, giảm đau; Duy trì duỗi gối 0º và gấp 100º; Duy trì sức mạnh của cơ; Di chuyển với dụng cụ trợ giúp như: nạng, gậy, khung tập đi…

+ Chườm lạnh khớp gối 20 phút/ lần, ít nhất 5 lần một ngày. Nếu thấy cần thiết có thể

chườm nhiều hơn.

+ Các bài tập trên giường: Tập co cơ tĩnh, bệnh nhân nằm với chân duỗi thẳng, co cơ

tĩnh chân phẫu thuật, co 5 giây nghỉ 5 giây,

+ Các bài tập khác trên giường: tập vận động co, duỗi nhẹ khớp cổ chân, tập trượt chậm gót chân

+ Tập ngồi dậy và tập thay đổi vị trí trên giường

+ Vận động chủ động khớp gối: 0º đến 70º .

+ Có thể kết hợp sử dụng máy tập CPM

+ Tiếp tục các bài tập ở trên.

+ Bài tập độc lập trên giường 6 lần/ ngày

+ Tập vận động khớp cổ chân chậm dần đều

+ Tập co, duỗi, dạng, khép háng chủ động hoặc thụ động có người trợ giúp

+ Tập ngồi trên ghế 30 phút, 3 lần/ ngày

+ Tập di chuyển ra, vào một số vị trí ở trong nhà như: buồng tắm, phòng khách, sân,… với người trợ giúp bên cạnh

+ Vận động chủ động khớp gối: 10º đến 80º

+ Tiếp tục các bài tập ở trên

+ Tập các bài tập khớp gối: tập co, duỗi khớp gối hoàn toàn, mỗi ngày tập gấp chủ động

khớp gối thêm 10º đến ngày thứ 5 tầm vận động khớp gối đạt 100º

+ Tập mạnh sức cơ đùi, sức cơ cẳng chân bằng các bài tập có sức cản

+ Tập đứng chịu lực lên 2 chân, đứng chịu lực lên từng chân, khi bệnh nhân chịu

được trọng lực thì tập thăng bằng khi đứng. Tập dồn trọng lượng lên chân phẫu

thuật

+ Ở tư thế đứng: tập các bài tập gấp duỗi dạng khép khớp háng chân phẫu thuật.

+ Tập di chuyển với nạng, khung tập đi

– Mục đích: Giảm đau, giảm phù nề; Gia tăng tầm vận động của khớp từ 0º đến 115º; Tăng cường sức mạnh của cơ; Trở lại hoạt động chức năng hàng ngày

– Phương pháp: Duy trì các bài tập ở giai đoạn I

+ Tập co, duỗi khớp gối bằng các bài tập chủ động, thụ động có trợ giúp.

+ Mỗi tuần tập gấp gối thêm 5º đến 5 tuần tầm vận động khớp gối đạt 0º đến 115º .

+ Bài tập kéo giãn thụ động khớp gối do bác sĩ chuyên khoa hoặc kỹ thuật viên PHCN thực hiện.

+ Tăng cường sức mạnh cơ: tập vận động khớp gối chủ động có sức cản tăng dần.

+ Đến tuần thứ 3 bắt đầu các bài tập xuống tấn.

+ Tập di chuyển trên đệm, bước qua chướng ngại vật ít nguy hiểm có sử dụng nạng

trợ giúp

+ Hoạt động trị liệu sau phẫu thuật: tập luyện cách di chuyển tại giường, sử dụng hố xí

bệt, nhà tắm, đi giày dép.

+ Tập đạp xe đạp 15 phút/ lần, 2 lần/ ngày.

– Mục đích: Tiếp tục cải thiện tầm vận động khớp từ 0 đến 115º – 120º; Gia tăng sức mạnh cơ; Tập thăng bằng không cần trợ giúp; Trở lại các hoạt động hàng ngày…

– Phương pháp:

+ Duy trì các bài tập ở giai đoạn 2

+ Tiếp tục tập vận động gấp duỗi khớp gối

+ Tập tăng cường sức mạnh cơ

+ Tập đứng chiụ lực hoàn toàn trên chân phẫu thuật

+ Bỏ dụng cụ trợ giúp. Trở lại với các hoạt động như lên xuống cầu thang, ngồi xổm, lên xuống giường,…

+ Bài tập kết hợp: Tiếp tục thực hiện các bài tập tăng cường sức mạnh cho đầu gối. Người bệnh có thể tập đi bộ, tập chạy nhẹ, chạy tăng dần tốc độ, đạp xe hoặc bơi lội, trở lại các hoạt động thể thao.…

– Các giai đoạn trên chúng tôi đều áp dụng phác đồ gồm những bài tập từ cơ bản đến chuyên sâu để hỗ trợ khớp gối được vững chắc, chịu lực thăng bằng ổn định và thiết lập những bài tập chức năng bổ trợ quan trọng khác giúp khớp gối luôn giữ được trạng thái an toàn, kiểm soát cơn đau, sưng tấy; Giúp cải thiện khả năng vận động của khớp và sức mạnh cơ bắp… Ngoài ra, chúng tôi áp dụng các phương pháp vật lý: Siêu âm, điệm xung, từ tường … để kiểm soát đau, giảm phù nề, tăng sức mạnh cơ giúp cho quá trình phục hồi nhanh chóng

+ Không đứng quá lâu, không gập gối quá mức.

+ Không ngồi khoanh chân trong 6 tuần đầu sau mổ

+ Khi ngủ, không kê gối ở bên dưới khớp gối mổ để tránh đầu gối bị mất duỗi

+ Hạn chế xoay khớp gối

+ Không quỳ trên đầu gối mổ

+ Không lấy chân phẫu thuật làm chân trụ.

+ Ghế ngồi đủ cao đảm bảo gối gấp 90º , có tay vịn.

+ Nền nhà tắm tránh ẩm ướt, sử dụng thảm chống trượt.

+ Quan hệ tình dục có thể bắt đầu sau 03- 04 tuần.

+ Các môn thể thao cho phép: Đi bộ, đạp xe, bơi, khiêu vũ, đánh golf,…

– Sau phẫu thuật thay khớp gối, phục hồi chức năng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu tập phục hồi chức năng không đúng kỹ thuật có thể gây ảnh hưởng xấu tới khớp gối, có thể để lại hậu quả rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng vận động di chuyển. Do đó, người bệnh cần tập luyện theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, kỹ thuật viên vật lý trị liệu để đảm bảo hiệu quả, an toàn.

---